Μύλοι

• Στα γρήγορα

Υψόμετρο χωριού 60 m
Έκταση χωριού  0,04 km²
Περιφέρειας μέσο υψόμετρο 60 m, πεδινό
Περιφέρειας μέση έκταση 10,50 km²
Πληθυσμός  2011: 249, 2001: 265, 1981: 286, 1961: 404, & 1940: 525, 1869: 219 κάτοικοι.
Έκταση ανά άτομο  151 m² ανά άτομο.
Οικονομία βασίζεται κυρίως στη γεωργία (ελιές και εσπεριδοειδή), λιγότερο από τον τουρισμό (ταβέρνες).

Επάνω

• Περιγραφή

Το χωριό Μύλοι βρίσκεται στα νότια της Σάμου, στο δυτικό άκρο του «Κάμπου της Χώρας» (την μεγαλύτερη πεδιάδα του νησιού), κοντά στην ανατολική όχθη του ποταμού Ιμβράσου και μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον γεμάτο από περιβόλια εσπεριδοειδών.  Οι αποστάσεις είναι: 9 Km από την πόλη του Πυθαγορείου, 23 Km από την πόλη της Σάμου, 28 Km από την πόλη Καρλοβάσου και 25 Km από το χωριό Μαραθόκαμπος.

Διοικητικά αποτελεί την Τοπική Κοινότητα Μύλων, η οποία ανήκει στην Δημοτική Ενότητα Πυθαγορείου του Δήμου Ανατολικής Σάμου, με πρωτεύουσα την πόλη της Σάμου.

Επάνω

• Ιστορία & Όνομα

Οι Μύλοι είναι από τα πρώτα χωριά της Σάμου, χτισμένο στις αρχές της επανακατοίκησης της Σάμου, στα μέσα του 16ου αιώνα και πιθανόν οι πρώτοι οικιστές ήταν οι λιγοστοί Σάμιοι που είχαν παραμείνει στο νησί κατά την ερήμωση του (στα μέσα 15ου αιώνα) και που είχαν απομονωθεί στα βουνά.

Σύμφωνα με τον Εμ.Κρητικίδη στο βιβλίο Τοπογραφία της Σάμου (1869), από τους πρώτους οικιστές του χωριού ήταν κεραμοποιοί, γεωργοί και κτίστες από την Πάτμο, οι οποίοι έκτισαν το 1602 τον ναό του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και τις αποθήκες δίπλα από τον πύργο του Νικόλαου Σαρακίνη από την Πάτμο, πλοηγού του Κιλίτζ Αλή Πασά, που συνέβαλε στην επανακατοίκηση του νησιού. Οι γεωργοί ασχολούνταν με την καλλιέργεια της γης  γύρο από τον πύργο, ενώ οι κεραμοποιοί συνέβαλαν σημαντικά στην ανάπτυξη της κεραμικής τέχνης στο χωριό τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. Σήμερα (αρχές 21ου αι.) λειτουργεί μόνο ένα κεραμοποιείο που κατασκευάζει καλλωπιστικά, τουριστικά κεραμικά.

Μετά την επανακατοίκηση της Σάμου, οι Μύλοι ήταν η πρώτη πρωτεύουσα του νησιού για περίπου 50 χρόνια (1550-1600), μετά έγινε το χωριό Χώρα (1600-1854) και στη συνέχεια η πόλη της Σάμου, ​​από το 1854 έως σήμερα.

Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Πυθαγόρας, είχε απομονωθεί στην περιοχή για να ηρεμήσει και να φιλοσοφήσει.

Το όνομα προέρχεται από τους πολλούς νερόμυλους που λειτουργούσαν στην περιοχή (για να αλέθουν το σιτάρι), λόγω των άφθονων τρεχούμενων νερών στην περιοχή και τα νερά του ποταμού Ιμβράσου. Αρχικά και έως 18ο αιώνα, ονομάστηκε «Κιλίτζ Αλή Πασά” ή “Κιλίτζ Κιοϊ” (Kioi = köy στα τουρκικά σημαίνει χωριό) δηλαδή το χωριό του Κιλίτζ του Τούρκου ναύαρχος που συνέβαλε στην επαναποίκιση του νησιού τον 16ο αι.,μετά την ερήμωση του, τον 15ο αι..

Επάνω

• Χρήσιμα

• Κοντά στην πλατεία, υπάρχει ένας μικρός μυκηναϊκός τάφος.
• Έχει μια γραφική, όμορφη, δροσερή πλατεία με δύο μεγάλες μουριές, αλλά πλημμυρισμένη από τα τραπέζια των τριών ταβερνών που υπάρχουν εκεί. Είναι όμορφα να γευματίσετε εκεί.
• Συνεχίζοντας τον χωματόδρομο, ευθείαν από το σχολείο, φτάνετε στο χωριό Παγώνδας, μετά από 4 χιλιόμετρα. Είναι μια όμορφη διαδρομή, δίπλα στο ποτάμι, ανάμεσα σε πλούσια βλάστηση.
• Απολαύστε την όμορφη θέα από το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου στην κορυφή του χωριού.
• Σε απόσταση 3,5 Km βόρεια του χωριού, βρίσκεται το μοναστήρι της Μεγάλης Παναγιάς.

Επάνω

• Video

Επάνω