-
Περιγραφή
Δεν είναι γνωστό πότε πρωτοκτίστηκε το ναϋδριο τού Προφήτη Ηλία, θεωρούμε όμως πιθανότερο να κτίστηκε κατά τα μέσα του 17ου αιώνα.
Η περιοχή του κάμπου Βουρλιωτών, όπου βρίσκετε και το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, εποικήθηκε από την παλαιοχριστιανική και μεσοβυζαντινή περίοδο και μέχρι την ερήμωση της Σάμου (15ος αιώνας).
Η Δεύτερη εποίκηση ήταν στα μέσα του 16ου αιώνα, αφού μετά την κατάκτηση της Χίου από τους Οθωμανούς το 1566, πολύ Χιώτες Χριστιανοί εξαναγκάστηκαν από τους Οθωμανούς να μεταναστεύσουν στην πόλη Βούρλα της Μικράς Ασίας, απ’ όπου όμως ένας μεγάλος αριθμός έφυγε προς την Σάμο, στην οποία μετά το 1549 (επανακατοίκηση του νησιού) υπήρχε ένα ιδιαίτερα ασφαλές καθεστώς για τους Έλληνες και Χριστιανούς, κάτω από την εξουσία του Τούρκου Ναυάρχου Κιλίτζ Αλή Πασάς. Μαζί με του Χιώτες επέστρεψαν και Σαμιώτες (Χιοσάμιοι) που είχαν φύγει με την ερήμωση του νησιού το 1476 και αρκετοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν στην ευρύτερη περιοχή του Κάμπου των Βουρλιωτών, δημιουργώντας διάφορους οικισμούς.
Με την ανοικοδόμηση των οικισμών στην ευρύτερη περιοχή του κάμπου Βουρλιωτών, πρέπει να κτίστηκε και το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, πιθανότατα κατά τα μέσα του 17ο αιώνα, ίσως και νωρίτερα.
Ο ναϊσκος είναι κτισμένος στην κορυφή του ομώνυμου λόφου, στην περιοχή Σβάλα, στα ανατολικά του κάμπου των Βουρλιωτών και διαθέτει εκπληκτική πανοραμική θέα στο πέλαγος, στον Κάμπο, τα Μικρασιατικά παράλια, το Κοκκάρι, την πόλη της Σάμου και τα χωριά Βουρλιώτες και Σταυρινήδες . Περιβάλλεται από τα ερείπια του “Κάστρου της Σβάλας” το οποίο πρέπει να είχε κτιστεί κατά την Παλαιοχριστιανική περίοδο (4ος – 7ος αιώνα μ.χ.) αλλά πρέπει να χρησιμοποιούνταν και κατά την Μεσοβυζαντινή περίοδο (8ος – 12ος μ.χ.).
Οι εξωτερικές διαστάσεις του ναού είναι 3,82 μ. πλάτος με 4,58 μ. μήκος, ενώ οι εσωτερικές διαστάσεις είναι 2,42 μ. πλάτος με 3,40 μ. μήκος και 2,90 μ. ύψος περίπου. Το ιερό έχει κτιστή πέτρινη Αγία Τράπεζα ύψους 0,90μ., για την επιστέγαση του έχουν χρησιμοποιηθεί σχιστόπλακες, ενώ το δάπεδο επιστρώθηκε μεταγενέστερα από ασπρόμαυρα πλακίδια με σχέδια, μάλλον τού 20ου αιώνα.
Πηγές
Σάμος: Βυζαντινά, Μεταβυζαντινά και μνημεία νεοτέρων χρόνων της Ιωάννας Παραφέστα
“Βουρλά” – Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ.Ασία
Ιωάννης Ε. Κιλουκιώτης
-
Χαρακτηριστικά
- Έτος κτίσης: πιθανότερο στα μέσα του 17ος αιώνα
- Εορτασμός : 20 Ιουλίου
- Υψόμετρο : ≈ 70 m
- Κατάσταση : Καλή
- Διοικητικά : Ξωκκλήσι
-
Πρόσβαση
- Για να φτάσετε στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, στην διασταύρωση τής εθνικής οδού 62, Σάμου – Καρλοβασίου, με τον δρόμο προς το χωριό Βουρλιώτες, ακολουθήστε το στενό, ανηφορικό μονοπάτι για 200 μ. περίπου.
-
Video