Ναός Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο Ποτάμι

• Περιγραφή

Ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο Ποτάμι της πόλης Καρλοβάσου, γνωστή και ως “Παναγία του Ποταμιού” ή “Αγιά Σωτήρω”, είναι το σημαντικότερο και καλύτερα διατηρημένο βυζαντινό μνημείο της Σάμου.

Η ανέγερσή του υπάρχοντος ναού τοποθετείται τον 11^ο μ.χ. αιώνα, κατά τους υστεροβυζαντινούς χρόνους, ωστόσο, πιθανότατα, ο ναός θεμελιώθηκε τον 6^ο αιώνα μ.χ., κατά την Παλαιοχριστιανική περίοδος.

Ο ναός ανήκει στην Βυζαντινή οικοδομική τέχνη, αρχιτεκτονικού τύπου “απλού Τετρακίονου σταυροειδούς εγγεγραμμένου“. Στο εσωτερικό του ναού, οι τέσσερις μαρμάρινοι κίονες που στηρίζουν τον θόλο (τρούλο) καταλήγουν σε κορινθιακά κιονόκρανα, τα οποία πιθανόν να προέρχονται από αρχαία/παλαιοχριστιανικά μνημεία της περιοχής. Οι εξωτερικές όψεις της τοιχοποιίας προδίδουν επιδράσεις από την τεχνική δόμησης της Κωνσταντινούπολης (τυφλά αψιδώματα, απομίμηση πλινθοπερίκλειστου συστήματος τοιχοποιίας). Ο νάρθηκας (πρόναος) έχει γκρεμιστεί σχεδόν ολοκληρωτικά, εκτός από ένα τμήμα της τοιχοποιίας του.  Στο νότιο μέρος του ναού υπάρχει θολωτό κτίσμα το οποίο συγκοινωνεί με τον κυρίως ναό από το ιερό Βήμα, πιθανόν να ήταν παρεκκλήσι ή κοιμητήριο.

Υπάρχει η φήμη ότι υπήρχε υπόγειο τεχνητό τούνελ που συνέδεε τον ναό με το Γενοβάζικο Κάστρο, που βρίσκετε κοντά στον ναό και μέσα στο οποίο υπήρχε ο ναός της Αγίας Τριάδος (σήμερα σώζονται μόνο τα θεμέλια του ναού).

Το 2021, ξεκίνησαν εργασίες ανάπλασης του ναού, με στόχο την ανάδειξη της αρχικής μορφής του εμβληματικού μνημείου.

Ο ναός Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, τιμάται στο όνομα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και εορτάζει στις 15 Αυγούστου, αλλά σήμερα εορτάζει και στις 6^η Αυγούστου εορτή της Μεταμορφώσεως.

Είναι κηρυγμένο ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το 1972 ΦΕΚ 126/Β/11-2-1972

• Χαρακτηριστικά

• Έτος κτίσης: 11^ου μ.χ. αιώνα (πρωτοθεμελιώθηκε τον 6^ο μ.χ.)
• Εορτασμός : 15 Αυγούστου (Κοίμηση της Θεοτόκου) & 6 Αυγούστου (Μεταμόρφωσης του Σωτήρος)
  
• Υψόμετρο :  ≈ 15 m
  
• Κατάσταση : καλή
  

• Πρόσβαση

• Οδηγώντας για 5 χιλιόμετρα από το κέντρο  του Καρλοβάσου, βρίσκεται η περιοχή ποτάμι με την ομώνυμη παραλία.
  Όταν φτάσετ στο γεφύρι του ποταμού, θα δείτε τη σχετική πινακίδα, απ’ όπου ξεκινάει το μονοπάτι που σας οδηγεί στο ναό, μετά από περίπου 250 μ..
  Συνεχίζοντας το μονοπάτι φτάνετε στους καταρράκτες του ποταμιού.
• Με πεζοπορική διαδρομή από το Λιμάνι του Καρλοβάσου > Παλαιό Καρλόβασι > Ποτάμι, μέχρι καταρράκτες (διαδρομή εδώ)
• Στάση λεωφορείου ΚΤΕΛ.
• ΤΑΧΙ σταθμός στο Καρλόβασι > 5 Km Tηλ 22730 30777
• Δωρεάν πάρκινγκ

• Χρήσιμα

• Επισκεφτείτε στην περιοχή, τους “καταρράκτες στο Ποτάμι” (1 Km με τα πόδια, διαδρομή εδώ),  το Γενοβέζικο Κάστρο, το εκκλησάκι  του Αγίου Νικολάου.
• Από την περιοχή του Ποτάμι ξεκινά το μονοπάτι προς τις Μικρό και Μεγάλο Σεϊτάνι, μόνο με τα πόδια (διαδρομή εδώ)
• Πεζοπορικές διαδρομές που μπορείτε να κάνετε στην περιοχή Ποτάμι Καρλοβάσου :
  > διαδρομή #2 ο μικρός γύρος του Ποταμιού και
  > διαδρομή #3 ο μεγάλος γύρος του Ποταμιού.

• Video

Επάνω